Gorlice Cemetery – a funeral space in the landscape

W polskich realiach rzadko zdarza się, aby cmentarz był projektowany. Zazwyczaj wyznaczany jest obszar, który wyposażony zostaje w niezbędny układ drogowy i ogrodzenie. rozplanowanie pól grobowych, komunikacja, kompozycja zieleni oraz architektoniczne obiekty cmentarne nie są uznawane za koniczność. miasto Gorlice przystępując do projektu cmentarza ogłosiło konkurs architektoniczny. Zespół em4 Pracownia architektury brataniec został laureatem tego konkursu. Obecnie projekt cmentarza został ukończony i czeka na pozwolenie na budowę. artykuł przedstawia ideę, koncepcję oraz proces projektowania cmentarza – współczesnej przestrzeni sacrum osadzonej w otaczającym krajobrazie. 

In Poland nowadays new cemeteries are hardly ever designed. It usually comes down to designating an area and equipping with the necessary road system and fence. The design of burial fields, transport facilities, landscaping, and architectural cemetery facilities are not considered a necessity. When the city of Gorlice launched a cemetery project it announced an architectural competition, which was won by em4 Pracownia architektury brataniec. Currently, the cemetery project has been submitted and is waiting for a building permit. This article presents the idea, concept, and design process of the cemetery – a contemporary sacred space that blends into the surrounding landscape. 

1. Długozima A., Rej M., Współczesne tendencje w projektowaniu cmentarzy w Europie, Przestrzeń i Forma’21, 2014.
2. Duda O. Cmentarze I wojny światowej w Galicji Zachodniej 1914–1918, Warszawa 1995.
3. Hodor K., Łakomy K., Grobowce rodzinne w XIX wiecznych założeniach pałacowo-parkowych Śląska Opolskiego, Czasopismo Techniczne 2-A/2012, 228–241.
4. Łakomy K., Ogrody pamięci w sztuce ogrodowej i architekturze krajobrazu, Czasopismo Techniczne 2-A/2012, 7–18.
5. Majdecka-Strzeżek A., Historyczne cmentarze ogrody pamięci jako wyróżniki krajobrazu kulturowego, Czasopismo Techniczne 2-A/2012, 71–78.
6. Na początku było drzewo, group work, Baobab, Warszawa 2011.
7. Niemirski W., Kształtowanie terenów zieleni, Arkady, 1974.
8. Ptaszycka A., Przestrzenie zielone w miastach. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1950
9. Stary cmentarz na Zabłociu w Tarnowie, http://www.starycmentarz.pl/historia.html (access: 11.05.2018).
10. Zachariasz A., O upamiętnianiu miejsc, wydarzeń osób i zwierząt w historycznych i współczesnych ogrodach i parkach, Czasopismo Techniczne 2-A/2012, 51–70.
11. Znaki Pamięci III. Śladami I wojny światowej, Conference materials, ed. M. Łopata, Gorlice 2010,
12. Myga-Piątek U., Pilit J., Aspekty krajobrazowe w różnych kręgach kulturowo-religijnych [in:] Cmentarze i ogrody w krajobrazie, o sacrum, symbolice, kompozycji i przemijaniu, the work of the Cultural Landscape Commission No. 22, Sosnowiec 2013.
13. www.starecmentarze.pl (access: 04.02.2018)
14. Regulation of the Minister of Infrastructure of 7 March 2008 on the requirements for cemeteries, graveyards and other burial places.
15. http://www.mogily.pl/gorlice (access: 11.05.2018).
16. http://www.beskid-niski-pogorze.pl (access: 11.05.2018).
17. http://www.cmentarze.gorlice.net.pl (access: 11.05.2018).