wyszukiwanie zaawansowane
A A A

Dostępność transportowa wybranych ośrodków miejskich Pomorza Środkowego z uwzględnieniem zjawiska wykluczenia komunikacyjnego

Adam R. Parol

« »
Abstrakt
W artykule podjęto tematykę dostępności komunikacyjnej ośrodków władzy powiatowej bądź im równoważnych z poziomu miejscowości będących siedzibami urzędu gminy. Obszarem badań było Pomorze Środkowe. Wskazano obszary o różnym stopniu rozwinięcia oferty przewozowej między branymi pod uwagę ośrodkami w kontekście zgodności rzeczywistych ciążeń komunikacyjnych z istniejącym podziałem administracyjnym na poziomie powiatowym, jak również w celu wskazania obszarów wykluczonych transportowo. Odniesiono się do roli miast w sieci osadniczej jako ośrodków oferujących konkretne dobra i usługi, do których lokalna społeczność udaje się celem nabycia, nie zamykając się jednocześnie w ramach istniejącego podziału administracyjnego. Na potrzeby opracowania skonstruowano wskaźniki powiązań komunikacyjnych oraz rangi miast. Rezultaty postępowania badawczego okazały się być zgodne ze sformułowaniami zawartymi w innych opracowaniach naukowych podejmujących tę tematykę, choć były one bardziej dokładne i aktualne. Zawarte w artykule wnioski, szczególnie dotyczące korekt w podziale terytorialnym w celu dopasowania jego granic do rzeczywistych powiązań, mogą pełnić rolę sugestii dla decydentów w zakresie kształtowania polityki transportowej w regionie oraz dla osób odpowiedzialnych za przestrzenny wymiar administracji państwowej.
 

Transport accessibility of selected towns in the Middle Pomerania region including the phenomenon of the transport exclusion
This article brings up the issue of the transport accessibility of the capital cities or their equivalents on the county level. The Middle Pomerania region was taken as a research area. Some of these regions were pointed as to show the different level of the transport offer. The aim was to present the context of compatibility between functional linkages and existing administrative division on the county level, but also to find areas excluded in public transport system. The role of the towns in the settlement system was referred to places that offer selected goods and services which local community needs and have to travel in order to acquire them, with no-closing within the framework of the existing administrative division. For the purposes of the article the indicators of communication linkages and town ranks were constructed. The results of the research procedure turned out to be compatible with the wordings contained in other scientific studies dealing with this topic, but they were taken more precisely and up-to-date. Conclusions contained in this paper, especially regarding corrections in the territorial division to adjust its borders to actual linkages, may be used as a suggestions for people responsible for moulding transport policy in the region and for spatial dimension of state administration.
 
Keywords: Middle Pomerania, transport, communication, exclusion, public transport
Słowa kluczowe: Pomorze Środkowe, transport, komunikacja, wykluczenie, transport publiczny

PEŁNY TEKST:

PDF
References

Bański J. (red.), 2016, Atlas obszarów wiejskich w Polsce, IGiPZ PAN, Warszawa.

Beim M., Błażeczek A., Dąbrowska A., Dębiak P., Olczyk A., 2019, Badania dostępności publicznego transportu zbiorowego w podregionie pilskim, Prace Komisji Geo­grafii Komunikacji Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 22(4), 95-118.

Ciechański A., 2019, Wyzwania w badaniach sieci poza­miejskiego transportu autobusowego na przykładzie powiatów Beskidu Niskiego i Bieszczadów, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 22(2), 74-81.

Ciechański A., 2020, Bariery w przemieszczaniu się osób dorosłych na obszarach wykluczonych transportowo – przykład rejonu Komańczy, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23(5), 34-52.

Gendźwiłł A., Kurniewicz A., Łukomska J., Swianiewicz P., 2016, Wielkość gmin i powiatów a sprawność ich funkcjo­nowania. Hipotezy wielkoludów i liliputów, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.

Goliszek S., Marcińczak S., Stępniak M., Wiśniewski R., 2017, Dostępność przestrzenna do usług publicznych w Polsce, Prace Geograficzne nr 261, IGiPZ PAN, Warszawa.

Guhs T., 2018, Bilet do Złotowa poproszę? Czym i za ile doje­dziemy do miasta, https://zlotowskie.pl/artykul/bilet-do-zlotowa-poprosze/476496 [dostęp: 18.08.2021].

Guzik R., 2003, Przestrzenna dostępność szkolnictwa po­nadpodstawowego, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Guzik R. (red.), 2012, Czynniki i ograniczenia rozwoju miast województwa pomorskiego w świetle relacji przestrzennych i dostępności komunikacyjnej, Opracowanie na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Gdańsk.

Guzik R., Kołoś A., Fiedeń Ł., Kocaj A., Wiedermann K., 2020, Dostępność komunikacyjna i relacje przestrzenne w wo­jewództwie pomorskim, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Załącznik do uchwały nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011 r. (poz. 252).

Kwarciński T., Załoga E., 2019, Pasażerski transport regionalny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Małecka-Łyszczek M., 2013, Pojęcie i podziały zadań pub­licznych ze szczególnym uwzględnieniem zadań sa­morządu terytorialnego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 921(1), 55-69.

Rosik P., Pomianowski W., Goliszek S., Stępniak M., Kowalczyk K., Guzik R., Kołoś A., Komornicki T., 2017, Multimodalna dostępność transportem publicznym gmin w Polsce, Prace Geograficzne nr 258, IGiPZ PAN, Warszawa.

Rosik P., Pomianowski W., Guzik R., Goliszek S., Stępniak M., Komornicki T., 2018, Dostępność gmin transportem autobusowym, Prace Komisji Geografii Komunikacji Pol­skiego Towarzystwa Geograficznego, 21(1), 54-64.

Rydz E., 2006, Przemiany struktur społeczno-gospodarczych w okresie transformacji systemowej na Pomorzu Środ­kowym, Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedago­gicznej, Słupsk.

Sołtys J., 2013, Usługi publiczne jako czynnik miastotwórczy i wyznacznik rangi miasta w sieci osadniczej na przykła­dzie małych miast Polski Północnej, Acta Universitatis Lo­dziensis, Folia Geographica Socio-oeconomica 15(3), 3-19.

Taylor Z., 1999, Przestrzenna dostępność miejsc zatrudnie­nia, kształcenia i usług a codzienna ruchliwość ludności wiejskiej, Prace Geograficzne nr 171, Wydawnictwo Continuo, Warszawa.

Trammer K., 2019, Ostre cięcie. Jak niszczono polską kolej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.

Trutkowski C. (red.), 2016, Realizacja usług publicznych w jed­nostkach samorządu terytorialnego – ograniczenia, moż­liwości, rekomendacje, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Warszawa.

Wendt J., 2001, Geografia władzy w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.

Wskaźniki dostępności terytorialnej mieszkańców Polski do wybranych obiektów użyteczności publicznej, 2018, Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.

Żuber E., 2010, Województwo środkowopomorskie – dlaczego być powinno? Część I: Przesłanki historyczne i społeczne, ekonomiczne i prawne, Wydawnictwo Feniks, Koszalin

https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.21.016.15043
wyszukiwanie zaawansowane

Powrót do numeru artykułu »