Praktyki symboliczne a tożsamość społeczna pracowników socjalnych

Symbolic pracitces and social identity of social workers

The paper covers the issue of social workers’ social identity taken in theoretical framework of symbolic boundaries by Michèle Lamont and internal‑external dialectics of identity by Richard Jenkins. The discussed research concentrated on symbolic practices of social workers in relation towards clients and office workers. Both identified categories sustain the distinction between pure/ impure, however differences can be noticed in case of boundary settings and boundary work. Analysis of external image experienced by social workers and the contrasted self‑image connected with social workers/office workers boundary allows for cautious conclusions about prospects of social work professionalization.

Bourdieu P. (2005). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. P. Biłos. Scholar, Warszawa.

Brągiel J., Kurcz A. (red.) (2002). Pracownik socjalny. Wybrane problemy zawodu w okresie transformacji społecznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.

Douglas M. (2007). Czystość i zmaza, tłum. M. Bucholc. PIW, Warszawa.

Goffman E. (2005). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, tłum. A. Dzierżyńska, J. Tokarska‑Bakir. GWP, Gdańsk.

Granosik M. (2006). Profesjonalny wymiar pracy socjalnej. Wydawnictwo Śląsk, Katowice.

Granosik M. (2011). Rekonstrukcja uwarunkowań możliwości przekształceń/zmian organizacji codziennej pracy socjalnej w miejskich i gminnych ośrodkach pomocy społecznej, w: M. Dudkiewicz (red.), Pracownicy socjalni pomiędzy instytucją pomocy społecznej a środowiskiem lokalnym. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa: 87‒125.

Granosik M. (2012). „Mówię, jak jest, robię co mi każą” – o interpretacyjnym rozdarciu współczesnego pracownika socjalnego, w: M. Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa: 187‒201.

Jenkins R. (2008). Social Identity: Key Ideas. Routledge, Oxon.

Kaźmierczak T. (2011a). Nowe tendencje w metodyce pracy socjalnej, w: M. Grewiński, J. Krzyszkowski (red.), Współczesne tendencje w pomocy społecznej i pracy socjalnej. WST TWP, Warszawa: 60‒67.

Kaźmierczak T. (2011b). Pracownicy socjalni wobec nowych ról zawodowych, w: M. Rymsza (red.), Czy podejście aktywizujące ma szansę? Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce 20 lat po reformie systemu pomocy społecznej. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa: 143‒165.

Kaźmierczak T. (2012). Pracownicy socjalni, kapitał ludzki, profesjonalna praktyka, w: M. Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa: 159‒186.

Kromolicka B. (2011). Kształcenie do pracy socjalnej w Polsce – praktyka codzienności, w: K. Piątek, K. Szymańska‑Zybertowicz (red.), Profesjonalna praca socjalna. Nowy paradygmat czy niedokończone zadanie?. Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń: 121‒132.

Lamont M. (1992). Money, Morals and Manners: The Culture of the French and American Upper‑Middle Class. The University of Chicago Press, Chicago‒London.

Lamont M. (1995). National Identity and National Boundary Patterns in France and the United States. „French Historical Studies”, 19, 2: 349‒365.

Lamont M. (2000). The Dignity of Working Man: Morality and the Boundaries of Race, Class and Immigration. Russell Sage Foundation, New York.

Lamont M. (2001). Culture and Identity, w: J.H. Turner (red.), Handbook of Sociological Theory. Kluwer Academia/Plenum Publishers, New York: 171‒185.

Lamont M., Thevenot L. (2000). Rethinking Comparative Cultural Sociology: Polities and Repertoires of Evaluation in France and the United States. Cambridge University Press, New York.

Lewicki M. (2016). Klasy w postnarodowych społeczeństwach. Socjologia klas według Michele Lamont. „Studia Socjologiczno‑Polityczne”, Seria Nowa 1–2 (03): 31–54.

Łuczyńska M. (2011). Wybrane elementy orientacji zawodowej i sytuacji społecznej pracowników socjalnych, w: M. Rymsza (red.), Czy podejście aktywizujące ma szansę? Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce 20 lat po reformie systemu pomocy społecznej. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa: 45‒107.

Matyjas B., Porąbaniec M. (red.) (2008). W drodze ku profesjonalizacji zawodu pracownika socjalnego. Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, Kielce.

Rataj B. (2007). Profesjonalizacja zawodu pracownika socjalnego w Polsce, w: K. Piątek, A. Karwacki (red.), Aktywna polityka społeczna z perspektywy Europy socjalnej. Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń: 467‒478.

Rymsza M. (2011). W stronę profesjonalizacji pracy socjalnej? Wnioski końcowe, w: M. Rymsza (red.), Czy podejście aktywizujące ma szansę? Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce 20 lat po reformie systemu pomocy społecznej. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa: 235‒253.

Rymsza M. (2012). Praca socjalna, służby społeczne, pomoc społeczna w Polsce. Stan obecny i perspektywy rozwoju, w: M. Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa: 353‒365.

Szmagalski J. (2011). Profesje we współczesnej perspektywie teoretycznej a wyzwania profesjonalizacji pracy socjalnej w Polsce, w: K. Piątek, K. Szymańska‑Zybertowicz (red.), Profesjonalna praca socjalna. Nowy paradygmat czy niedokończone zadanie?. Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń: 17‒35.

Szmagalski J. (2012). Kształcenie do pracy socjalnej w Polsce po 1989 roku, w: M. Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa: 279‒297.

Trawkowska D. (2006). Portret współczesnego pracownika socjalnego. Studium socjologiczne. Wydawnictwo Śląsk, Katowice.

Woźniak Z. (1998). Praca socjalna – między zawodem a profesją, w: H. Gąsior, A. Słaboń (red.), Pracownik socjalny jako profesjonalista. MOPS, Katowice: 19‒27.

Wódz K. (1998). O znaczeniu pojęcia „profesjonalizm” we współczesnej pracy socjalnej, w: H. Gąsior, A. Słaboń (red.), Pracownik socjalny jako profesjonalista. MOPS, Katowice: 28‒34.

Wódz K. (1999). Profesjonalizm jako podstawowy wyznacznik tożsamości zawodowej pracownika socjalnego, w: A Niesporek, K. Wódz (red.), Praca socjalna w Polsce. Badania, kształcenie, potrzeby praktyk. Wydawnictwo Śląsk, Katowice: 135‒147.

Wódz K., Faliszek K. (red.) (2010). Przeobrażenia w pomocy społecznej a edukacja i doskonalenie zawodowe pracowników socjalnych w Polsce i Republice Słowackiej. Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.

Zasada‑Chorab A. (2004). Kształtowanie się zawodu pracownika socjalnego w Polsce. Centrum AV, Częstochowa.