Call for Papers 2023, Tom 24 nr 3

OPEN CALL
Czasopismo naukowe „Zarządzanie w kulturze"

Czy kulturę da się zmierzyć? Czy kulturę da się policzyć?
Redakcja numeru: dr Anna Góral, dr Katarzyna Kopeć (Uniwersytet Jagielloński)

W roku 2019 UNESCO opublikowało Culture|2030 Indicators. Dokument ten jest zwieńczeniem wieloletnich prac społeczności międzynarodowej mających na celu wypracowanie metodologii pomiaru skali zasobów kultury, wartości oraz jej wpływu na rozwój społeczno-gospodarczy. Dokument ten ma również, w założeniach jego autorów, służyć decydentom odpowiedzialnym za tworzenie polityk kulturalnych do wzmacniania argumentów podkreślajacych znaczącą rolę kultury jako czynnika rozwojowego. Założenie to jednak skłania do postawienia bardziej fundamentalnych pytań: Dlaczego koniecznym jest mierzenie kultury i jej wpływu na rozwój społeczno-gospodarczy? Czy w ogóle kulturę da się zmierzyć? Jakie metody pomiaru, ilościowe i jakościowe, mogą być wykorzystywane do monitoringu wpływu i wartości kultury?

Niniejszym numerem tematycznym chcemy zainicjować debatę na temat kwantyfikacji sektora kultury, sztuki i dziedzictwa kulturowego. Ostatnie lata XX wieku zaowocowały dużym zainteresowaniem tematyką wskaźników odnoszących się do pomiaru sektora kultury - zarówno na arenie międzynarodowej (UNESCO Framework for Cultural Statistics), jak i europejskiej (np. European Network for Cultural Statistics) czy krajowej. Ważne badania podejmowano ponadto w skali lokalnej czy regionalnej, dążąc do uchwycenia wartości kultury czy dziedzictwa kulturowego (np. badanie Cultural Heritage Counts for Europe realizowane w latach 2013−2015), pokazania roli kultury w rozwoju społeczno-gospodarczym lub pokazania skali określonych zjawisk wewnątrz sektora kultury (np. badania rynku artystów i twórców pod kierownictwem Doroty Ilczuk). Od lat także organizacje kultury prowadzą monitoring swojej publiczności czy liczby organizowanych wydarzeń, by pokazać skalę i zakres swojej działalności.

Dominującą perspektywą przyjmowaną w analizach poświęconych pomiarowi kultury było spojrzenia ekonomiczne skupiające się głównie na sektorowej interpretacji udziału kultury w gospodarce. Podejście takie wynikało m.in. z zasad formułowania i ewaluowania polityk publicznych. Finansowa zależność sektora kultury od środków publicznych wymaga pewnego rodzaju raportowania o pozytywnym wpływie sektora kultury za pomocą obiektywnych i porównywalnych danych - najczęściej ilościowych - gwarantujących dostarczenie krótkich, racjonalnych i rzeczowych argumentów w debacie publicznej. Logika założeń polityki publicznej opartej na dowodach pomija zatem kwantyfikację obszaru nieuchwytnych, niematerialnych społecznych wymiarów i przejawów kultury jako czynnika pozwalającego zrozumieć długofalowy wpływ kultury na jednostki i społeczeństwa. Zarysowana problematyka otwiera więc możliwość podjęcia dyskusji z różnych, w tym krytycznych perspektyw.

Przykładowa tematyka artykułów:

- Rozważania metodologiczne na temat pomiaru wartości i wpływu kultury na szeroko rozumiany rozwój

- Ilościowe i jakościowe metody wykorzystywane do pomiaru wartości i wpływu kultury

- Narzędzia polityki kulturalnej służące próbom pomiaru kultury

- Badania w obszarze kwantyfikacji sektora kultury, sztuki i dziedzictwa kulturowego

- Wpływ sektora kultury na rozwój społeczno-gospodarczy

- Wskaźniki wykorzystywane w monitoringu wpływu kultury

- Korzyści z mierzenia zjawisk w obrębie sektora kultury

- Bariery w zakresie pomiaru sektora kultury, jego interpretacji i zastosowania danych

Forma artykułów może obejmować:     

- studia przypadków

- opisy dobrych praktyk

- studia literaturowe

- analizy doświadczeń zagranicznych

- recenzje powiązanych pozycji literaturowych

Termin nadsyłania napisanych po polsku bądź po angielsku artykułów zgodnych ze standardem publikacji w „Zarządzaniu w Kulturze": 15.04.2023 r. Adres do korespondencji: czasopismo.zwk@uj.edu.pl. http://www.ejournals.eu/Zarzadzanie-w-Kulturze/

Przykładowa literatura:

1. Azevedo, Margarida (2017), The role of culture in development. From tangible and monetary measures towards social ones, “Journal of Cultural Management”, 2017/2, 47-72. DOI: http://dx.doi.org/10.14361/zkmm-2017-0203

2.       Belfiore, Eleonora, Oliver Bennet (2007), Rethinking the Social Impacts of the Arts, “International Journal of Cultural Policy”, 13/2, 135-151.

3. Cultural Heritage Counts for Europe, (2015), CHCfE Consortium, Międzynarodowe Centrum Kultury, Krakow. [dok. elektr.], dostęp online: http://blogs.encatc.org/culturalheritagecountsforeurope/wp-content/uploads/2015/06/CHCfE_FULL-REPORT_v2.pdf [odczyt: 1.12.2022]. 

4. Jelincic, Daniela Angelina (2021), Indicators for Cultural and Creative Industries’ Impact Assessment on Cultural Heritage and Tourism, “Sustainability”,13, 7732. DOI: https://doi.org/10.3390/su13147732

5. MacDowall, Lachlan, Marnie Badham, Emma  Blomkamp, E., Dunphy (2015), Making Culture Count: The Politics of Cultural Measurement. Londyn: Palgrave Macmillan. 

6. Murzyn-Kupisz Monika, Dominika Hołuj, Jarosław Działek (2022), Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Tom 3: Społeczno-ekonomiczne oddziaływanie dziedzictwa kulturowego. Stan badań oraz perspektywy i potrzeby badawcze w kontekście polskim. Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa. 

7. Nocca, Francesca (2017), The Role of Cultural Heritage in Sustainable Development: Multidimensional Indicators as Decision-Making Tool, ”Sustainability”, 9, 1882. DOI: https://doi.org/10.3390/su9101882  

8. Rynek pracy artystów i twórców w Polsce. Raport z badań, (2013). Ilczuk D. (red.), Bydgoszcz-Warszawa: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 

9. UNESCO Culture|2030 Indicators. Thematic Indicators for Culture in the 2030 Agenda, UNESCO, Paris 2019.