Mieczysław Wajnberg a kategoria pogranicza
Abstrakt
Mieczysław Wajnberg and the Category of Borderland
Polish musicologist and author Danuta Gwizdalanka, titled her publication Mieczysław Wajnberg: Composer from Three Worlds (Poznań, 2013). Wajnberg (1919–1996) was a Polish composer with Jewish roots who spent most of his life in USSR. Without any doubt, Wajnberg can be named “the composer from the borderland” due to his “hybrid identity”, which was one of the most important reasons preventing appreciation of Wajnberg’s creative activity both during life and after death. The main ideas of the paper are focused on the “category of borderland” and its representation in Wajnberg’s biography and output. According to the typology proposed by Krzysztof Zajas, Wajnberg’s live and works can be considered in the frame of following types of borderland: interdisciplinary, spatial, psychological, existential, sociological and mythological. Through the prism of “borderland’s category”, Wajnberg’s creative activity shows itself as a very individual and invaluable testimony of his times (far away from eclectic and epigonic in relation to music of Dmitri Shostakovich), unique on the scale of world music literature.
Słowa kluczowe:
Mieczysław Wajnberg,
borderland,
identity,
Krzysztof Zajas
PEŁNY TEKST:
PDF (Pl)References
Opracowania
Babiński G., Przemiany pograniczy narodowych i kulturowych – propozycje typologii, w: Polskie pogranicza a polityka zagraniczna u progu XXI wieku, red. R. Stemplowski, A. Żelazo, Warszawa 2002.
Elphick D., Music behind the Iron Curtain. Mieczysław Weinberg and his Polish contemporaries, Cambridge University Press, Cambridge 2019.
Fanning D., Mieczysław Weinberg: In Search of Freedom, Wolke Verlag, Hofheim 2010.
Gwizdalanka D., Mieczysław Wajnberg: kompozytor z trzech światów, Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu, Poznań 2013.
Gwizdalanka D. Nieznane fakty z biografii Mieczysława Wajnberga, https://culture.pl/pl/artykul/nieznane-fakty-z-biografiimieczyslawa-wajnberga [dostęp 03.08.2019].
Ivashkin A., Shostakovich and Schnittke: the erosion of symphonic syntax, w: Shostakovich. Studies, red. D. Fanning, Cambridge University Press, Cambridge 1995.
Meyer K., Dymitr Szostakowicz i jego czasy, PWN, Warszawa 1999.
Milewska H., Mieczysław Weinberg – muzyczne dziękczynienie, „HfiM” 2/2011, https://hi-fi.com.pl/sylwetki-muzyczne-lista/740-mieczys%C5%82aw-weinberg-muzyczne-dzi%C4%99kczynienie.html [dostęp 03.08.2019].
Panas W., O pograniczu etnicznym w badaniach literackich, w: Wiedza o kulturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów, red. T. Michałowska, Z. Goliński, Z. Jarosiński, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 1996.
Próchnicki W., Pogranicza bez granic, w: Na pograniczach literatury, red. J. Fazan, K. Zajas, Biblioteka Literatury Pogranicza, t. 21, seria pod red. A. Romanowskiego, Kraków 2012.
Zajas K., Widnokresy literatury, w: Na pograniczach literatury, red. J. Fazan, K. Zajas, Biblioteka Literatury Pogranicza, t. 21, seria pod red. A. Romanowskiego, Kraków 2012.
Inne źródła
Bishop V., Letters from my Father, spotkanie z córką kompozytora w ramach Międzynarodowej Konferencji Mieczysław Weinberg: Between East and West, organizowanej przez D. Fanninga oraz M. Assay, Martin Harris Centre for Music and Drama, University
of Manchester, Manchester 2019 [materiał niepublikowany].
Persson T., Weinberg's last years, wystąpienie podczas Międzynarodowej Konferencji Mieczysław Weinberg: Between East and West, organizowanej przez D. Fanninga oraz M. Assay, Martin Harris Centre for Music and Drama, University of Manchester, Manchester 2019 [materiał niepublikowany].
