Sylwetka twórcza Aleksandra Zarzyckiego – zapomnianego kompozytora doby romantyzmu

The second half of the 19th century in the history of Polish music is a neglected period, both in the aspect of performance and the aspect of research on this music. Unfortunately, works of many composers from this period have been forgotten. One of such composers is undoubtedly Aleksander Zarzycki (1834–1895), a composer, teacher, virtuoso pianist; the author of over 40 opuses and the composer of many solo songs with piano accompaniment, which were often compared to the songs of Stanisław Moniuszko. Similarly to the most famous Polish composer of songs, Zarzycki created two songbooks that are part of the trend of egalitarian songs. He was also renowned for his short piano pieces, written in a salon style with virtuoso elements. One of his most famous works was the Mazurka in G major, which was popularised by the Spanish virtuoso violinist Pablo Sarasate. Also noteworthy is his Piano Concerto in A flat major Op. 17, referring to the Piano Concerto in A minor by Fryderyk Chopin and the Concerto in G minor by Józef Wieniawski. Zarzycki’s works are characteristic of his era, including references to folklore, national style, virtuosity and the socalled "Romantic mood".

Opracowania

 

Chmara-Żaczkiewicz B., Aleksander Zarzycki, w: Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, t. 12, red. E. Dziębowska, PWM, Kraków 2012.

 

Kleczyński J. (red.), „Echo Muzyczne”, nr 38, wyd. A. Rajchman, Warszawa 1884.

 

Kusiak J., Przewodnik po muzyce skrzypcowej, wydanie drugie, PWM, Warszawa 2014.

 

Mechanisz J., Poczet kompozytorów polskich, wydanie drugie poszerzone, Wydawnictwo Polihymnia, Lublin 2004.

 

Poniatowska I., Historia Muzyki Polskiej. Tom V. Romantyzm, część druga A. Twórczość muzyczna w drugiej połowie XIX wieku, 1850–1900, Sutkowski Edition, Warszawa 2010.

 

Popielska K., Pieśni solowe z fortepianem Aleksandra Zarzyckiego do słów Heinricha Heinego i Adama Asnyka w kontekście tradycji solowej pieśni romantycznej, praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. UAM dr hab. J. Humięckiej-Jakubowskiej, Instytut Muzykologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2018.

 

Poźniak W., Pieśń solowa po Moniuszce, w: Z dziejów polskiej kultury muzycznej t. 2. Od oświecenia do Młodej Polski, red. A. Nowak-Romanowicz, PWM, Kraków 1966.

 

Rutkowska A., Nauczanie muzyki w Warszawie w drugiej połowie XIX w. (1861–1918), w: Kultura muzyczna Warszawy drugiej połowy XIX wieku, red. A. Spóz, PWN, Warszawa 1980.

 

Skarbowski J., Sylwetki pianistów Polskich. Tom 1. Od Wincentego Lessla do Henryka Puchalskiego, Wydawnictwo Oświatowe Fosze, Rzeszów 1996.

 

Spóz A., Warszawskie Towarzystwo Muzyczne, w: Kultura muzyczna Warszawy drugiej połowy XIX wieku, red. tenże, PWN, Warszawa 1980.

 

Tomaszewski M., Pieśń polska „wieku uniesień”. Rekonesans, w: Topos narodowy w muzyce polskiej pierwszej połowy XIX wieku, t. 1, red. W. Nowik, Akademia Muzyczna im. F. Chopina, Warszawa 2006.

 

Żeleński W., Aleksander Zarzycki: ze wspomnień osobistych, w: „Echo muzyczne, teatralne i artystyczne”, XII, red. J. Kleczyński, Warszawa 1895.