Sztuczne raje dla wygnanych. Fotografia artystyczna Krzysztofa Marchlaka jako medium performowania odmieńczych tożsamości

W artykule staram się dowieść, że fotografia artystyczna, za sprawą technologii wytwarzania „mieniących się, syntetycznych wizerunków” (K. Linker, On Artificiality), może stać się medium sztuki ze społecznością, tworzonej wraz z osobami systemowo pozbawianymi widoczności w sferze publicznej. Posługując się metodą analizy ikonograficznej, opisuję wybrane fotografie portretowe Krzysztofa Marchlaka prezentujące wizerunki osób należących do społeczności LGBTQ w Polsce. W konkluzji nawiązuję do wykonanej przez artystę wielkoformatowej fotograficznej panoramy Paradiso, którą interpretuję jako zaangażowany społecznie, „mieniący się, syntetyczny wizerunek” sztucznego raju dla wygnanych z królestwa binarnych opozycji płciowych.

Artificial Paradises for the Expelled. Krzysztof Marchlak’s Art Photography as a Medium for Performing Queer Identities

In the article, I try to demonstrate that artistic photography which involves the use of technology of creating “shimmering, synthetic appearances” (K. Linker, “On Artificiality”) can become a medium for community art projects developed with people who are systemically excluded from view in the public sphere. Applying the method of iconographic analysis, I describe selected portrait photographs by Krzysztof Marchlak that feature images of people who belong to the Polish LGBTQ community. I draw in conclusion upon the artist’s large-format photographic panorama Paradiso, which I interpret as a socially engaged, “shimmering, synthetic appearance” of an artificial paradise for people expelled from the kingdom of binary gender oppositions.

Key words: Art Photography, Shimmering Synthetic Appearances, Queer Community Art, Gender Binarism, Krzysztof Marchlak