Indeksowane metadane
W twórczości Stanisława Lema często podejmowanym tematem jest komunikacja międzyplanetarna. W zależności od przyjętej konwencji autor na różnorodne sposoby pokazuje Obcego. Celem artykułu jest omówienie trzech scenariuszy komunikacji na podstawie opowiadania Podrożosma z Dziennikow gwiazdowych oraz powieści Eden i Solaris. Punktem wyjścia porównania jest schemat Romana Jakobsona. Istotnym elementem publikacji są uwagi związane z zabiegami semantycznymi, które stosuje Lem (m.in. nacechowanie słownictwa, neologizmy), gdyż wpływają one na wydźwięk filozoficzny jego utworów. Na podstawie przeprowadzonego porównania widoczne jest, że ziemscy bohaterowie Lema dążą do dialogu z Obcym, jednak nie osiągają z nim pełnego porozumienia w żadnym z omawianych utworów. Komunikacja z Obcym ukazuje przede wszystkim człowieka, zdejmując go z piedestału.
Scenarios of Communication with the Alien on the Basis of Stanisław Lem’s Selected Works
A topic often addressed in Stanisław Lem’s oeuvre is the interplanetary communication. Depending on the adapted convention, the author depicts the Alien in various ways. The goal of the article is to discuss three scenarios of communication based on the story The Eighth Voyage from the The Star Diaries as well as the novels Eden and Solaris. The starting point for the comparison is the model of Roman Jakobson. Remarks on semantic strategies that are employed by Lem (such as marked vocabulary, neologisms) are a crucial element of this article because they influence the philosophical undertone of his works. Through the conducted comparison it is possible to demonstrate that the Lem’s terrestrial characters seek the dialogue with the Alien; they, however, don’t reach the full understanding in any of the discussed works. The communication with the Alien showcases first and foremost the human, who has been taken off of his pedestal.