Indeksowane metadane
Zofia Kossak-Szatkowska’s Lapidarium from her peregrinations across post-October Poland
The article is an attempt to present the previously unknown manuscript lapidary of Zofia Kossak-Szatkowska against the background of her other texts of autobiographic character. The unpublished works of the writer include her notes,unknown to wider audience, from several spring weeks of 1957. These notes mostly describe a journey across Poland, undertaken by the author of The Blaze immediately after her return to Poland from forcedemigration in Cornwall. What comes to the fore are descriptions of meetings with readers as well as observations of people and places she visited. A sharp observer, she watches the monuments of history with the eye of an expert, registers feelingsof people, and in some places, sketches an indirect description of the Polish literary environment.She enjoysPolish landscapes and lush nature in the spring.
Zofia Kossak was immersedin the past for more than half a century, both in her history-oriented literary works and in her memoirs, particularly in those written in hindsight (The Blaze, From the Abyss, Memoirs from Cornwall). She always cared about documenting a moment, which can be seen in the diaristrecords of her lapidary, well aware that what is happening now will come to past in a moment.
Streszczenie
Artykuł jest próbą zaprezentowania nieznanego rękopiśmiennego lapidarium Zofii Kossak-Szatkowskiej na tle innych jej tekstów o charakterze autobiograficznym. Wśród niepublikowanych prac pisarki znajdują się nieznane szerszemu odbiorcy zapiski z kilku wiosennych tygodni roku 1957. Notatki te dotyczą przede wszystkim podróży po kraju, którą autorka Pożogi odbyła tuż po powrocie z przymusowej emigracji w Kornwalii do Polski. Na pierwszy plan wysuwają sięopisy spotkań z czytelnikami oraz obserwacje ludzi i miejsc, które zwiedza. Wnikliwa obserwatorka ogląda zabytki okiem znawcy, rejestruje nastroje wśród ludzi, kreśli także pośrednio w kilku miejscach opis polskiego środowiska literackiego. Zachwyca się rodzimymi krajobrazami i bujną wiosenną przyrodą.
Zofia Kossak przez przeszło pół wieku zanurzona była w przeszłości, zarówno w swej twórczości literackiej zorientowanej historycznie, jak i we wspomnieniach, szczególnie tych pisanych z dystansu czasowego (Pożoga, Z otchłani, Wspomnienia z Kornwalii). Zawsze dbała o dokumentowanie chwili, co widać w diarystycznych zapisach jej lapidarium, zdając sobie sprawę z tego, że to, co dzieje się teraz, stanie się za moment przeszłością.